Vadeli işlem sözleşmesi kullanım alanları itibari ile birçokları tarafından
merak edilmektedir. Vadeli işlem sözleşmesinin tarafları zorunda bıraktığı bazı
hususlar vardır. Eğer vadeli işlem sözleşmesi yapacaksanız aşağıda yer alan
maddeleri incelemeniz önerilir.
Vadeli İşlem Sözleşmesi Hangi Alanda Kullanılır?
Vadeli işlem sözleşmesi diğer adı vadeli işlem faturası
olarak adlandırılmaktadır. Vadeli işlem sözleşmesi belirli ve standart miktarda
ve kalitede olan bir malı ileri bir tarih için bugünden satma ya da alma işlemini
tarafların yükümlülüğüne sunar. Vadeli işlemlerin her iki taraf için de güvenin
sağlanması amacı ile yapıldığı da bilinmektedir.
Peki bu vadeli işlem sözleşmesi nedir? Vadeli işlem sözleşmesinin
uzatılması mümkün müdür? Bu ve bunu gibi merak edilen soruların cevaplarının ve
daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin.
Vadeli İşlem Sözleşmesi Hakkında
Vadeli işlem sözleşmesi belirli kalite miktar ve standart içerisindeki
bir malı karşı ileriki tarih için bugünden almak veya satmak için taraflar
arası yükümlülük oluşturur. Vadeli işlem sözleşmelerinde dört temel asgari
unsur bulunmaktadır. Bunlar nitelik, fiyat, miktar ve vade olmak üzere ayrı
başlıklarda incelenir. Bu asgari olan temel unsurlar borsalarda işlem
görmekte olan vadeli işlem sözleşmelerine göre standardize edilmiştir.
Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Nasıl İşlem Yapılır?
Vadeli işlem sözleşmelerinde işlem yapmak için öncelikle belirlenmiş olan
başlangıç teminatını Takas Kurumu’na yatırmış olmanız gerekir. Bu belirlenmiş
olan takas teminatının bir diğer yagın kullanımı ise intial margin şeklindedir.
Oluşmuş olan zararlar ya da nakit olmayan teminatların değerlerinin düşmesi
durumunda yatırımcılara teminat tamamlama çağrısı yapılır.
Vadeli İşlem Sözleşmesi Uzlaşması Nedir?
Vadeli işlem sözleşmesi uzlaşması vade tarihinde uzlaşılması şartı ile
gerçekleşir. Bu şart ise fiziki teslimat ya da nakdi uzlaşı şeklinde
gerçekleşmektedir. Fiziki teslimatta üzerinde anlaşma yapılmış olan dayanak
varlık kaydi olarak el değiştirmektedir.
Nakdi uzlaşmada ise sözleşme fiyat ve vade tarihinde olan cari fiyat
arasında olan fark miktarı kadar tutar taraflar arasında el değiştirir. Vadeli
işlem sözleşmesi uzlaşması tamamen vadenin tarihi ile ilgilidir. Vadenin
tarihinin uzatılması ya da kısaltılması hususlarında devreye girer.
Vadeli İşlemde Sözleşme Kodu
Vadeli işlemde sözleşme kodu konusu vadeli işlem sözleşmesi hakkında en çok
merak edilen hususlardan biridir. Vadeli işlem sözleşmelerinde sözleşme
kodu; sözleşmenin standart olup olmadığı ile ilgili bilgi vererek
tarafları bilgilendirir. Bu sözleşmenin standartlık sözleşmenin tipine dayanak
varlık, vade tarihi ve sözleşme büyüklüğü gibi seçenekleri kapsar. Bu
nedenle sözleşme kodundan bazı bilgilerin elde edilmesi mümkündür.
Pay senedi standart vadeli olan işlem sözleşmelerinde 100 adet pay senedini
temsil etmektedir. Dayanak varlığın tutar ve miktarını bazı durumlarda sözleşme
standart sözleşme büyüklüğünden çıkar. Bu durumlara örnek olarak bedelli sermaye
artırımı ya da bedelsiz sermaye artırımı durumlarını örnek verebiliriz. Buna
benzer durumlarda sözleşmeler faklı olarak işlem görür. Bu farklı durumlar ise
farklı sözleşme büyüklüğüne sahip olan standart olan ve standart olmayan
sözleşmeler farklı işlem görmektedir.
Uzlaşma Şekli
Pay senedi vadeli olan işlem sözleşmelerinin uzlaşma yöntemi olarak
kullanılan bazı teknikler bulunur. Bu teknik ise fiziki teslimattır. Yukarıda
da belirttiğimiz gibi pay senedi vadeli işlem sözleşmesinde fiziki teslimat sayesinde
sözleşme fiyatı el değiştirir.
Sözleşme fiyatının el değiştirme hususunda fiziki teslimat zaruri olarak
bilinir. Bu el değiştirme işlemi ise pay senetlerinin sözleşme fiyatı üzerinden
kaydi olarak el değiştirme işlemi gerçekleştirilir.
