Vadeli İşlem Sözleşmesi Nedir?

Vadeli işlem sözleşmesi kullanım alanları itibari ile birçokları tarafından merak edilmektedir. Vadeli işlem sözleşmesinin tarafları zorunda bıraktığı bazı hususlar vardır. Eğer vadeli işlem sözleşmesi yapacaksanız aşağıda yer alan maddeleri incelemeniz önerilir.

Vadeli İşlem Sözleşmesi Hangi Alanda Kullanılır?

Vadeli işlem sözleşmesi diğer adı vadeli işlem faturası olarak adlandırılmaktadır. Vadeli işlem sözleşmesi belirli ve standart miktarda ve kalitede olan bir malı ileri bir tarih için bugünden satma ya da alma işlemini tarafların yükümlülüğüne sunar. Vadeli işlemlerin her iki taraf için de güvenin sağlanması amacı ile yapıldığı da bilinmektedir. Peki bu vadeli işlem sözleşmesi nedir? Vadeli işlem sözleşmesinin uzatılması mümkün müdür? Bu ve bunu gibi merak edilen soruların cevaplarının ve daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin.

Vadeli İşlem Sözleşmesi Hakkında

Vadeli işlem sözleşmesi belirli kalite miktar ve  standart içerisindeki bir malı karşı ileriki tarih için bugünden almak veya satmak için taraflar arası yükümlülük oluşturur. Vadeli işlem sözleşmelerinde dört temel asgari unsur bulunmaktadır. Bunlar nitelik, fiyat, miktar ve vade olmak üzere ayrı başlıklarda incelenir.  Bu asgari olan temel unsurlar borsalarda işlem görmekte olan vadeli işlem sözleşmelerine göre standardize edilmiştir.

Vadeli İşlem Sözleşmelerinde Nasıl İşlem Yapılır?

Vadeli işlem sözleşmelerinde işlem yapmak için öncelikle belirlenmiş olan başlangıç teminatını Takas Kurumu’na yatırmış olmanız gerekir. Bu belirlenmiş olan takas teminatının bir diğer yagın kullanımı ise intial margin şeklindedir. Oluşmuş olan zararlar ya da nakit olmayan teminatların değerlerinin düşmesi durumunda yatırımcılara teminat tamamlama çağrısı yapılır.

Vadeli İşlem Sözleşmesi Uzlaşması Nedir?

Vadeli işlem sözleşmesi uzlaşması vade tarihinde uzlaşılması şartı ile gerçekleşir. Bu şart ise fiziki teslimat ya da nakdi uzlaşı şeklinde gerçekleşmektedir. Fiziki teslimatta üzerinde anlaşma yapılmış olan dayanak varlık kaydi olarak el değiştirmektedir. Nakdi uzlaşmada ise sözleşme fiyat ve vade tarihinde olan cari fiyat arasında olan fark miktarı kadar tutar taraflar arasında el değiştirir. Vadeli işlem sözleşmesi uzlaşması tamamen vadenin tarihi ile ilgilidir. Vadenin tarihinin uzatılması ya da kısaltılması hususlarında devreye girer.   

Vadeli İşlemde Sözleşme Kodu

Vadeli işlemde sözleşme kodu konusu vadeli işlem sözleşmesi hakkında en çok merak edilen hususlardan biridir. Vadeli işlem sözleşmelerinde sözleşme kodu; sözleşmenin standart olup olmadığı ile ilgili bilgi vererek tarafları bilgilendirir. Bu sözleşmenin standartlık sözleşmenin tipine dayanak varlık, vade tarihi ve sözleşme büyüklüğü gibi seçenekleri kapsar. Bu nedenle sözleşme kodundan bazı bilgilerin elde edilmesi mümkündür. Pay senedi standart vadeli olan işlem sözleşmelerinde 100 adet pay senedini temsil etmektedir. Dayanak varlığın tutar ve miktarını bazı durumlarda sözleşme standart sözleşme büyüklüğünden çıkar. Bu durumlara örnek olarak bedelli sermaye artırımı ya da bedelsiz sermaye artırımı durumlarını örnek verebiliriz. Buna benzer durumlarda sözleşmeler faklı olarak işlem görür. Bu farklı durumlar ise farklı sözleşme büyüklüğüne sahip olan standart olan ve standart olmayan sözleşmeler farklı işlem görmektedir.

Uzlaşma Şekli

Pay senedi vadeli olan işlem sözleşmelerinin  uzlaşma yöntemi olarak kullanılan bazı teknikler bulunur. Bu teknik ise fiziki teslimattır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi pay senedi vadeli işlem sözleşmesinde fiziki teslimat sayesinde sözleşme fiyatı el değiştirir. Sözleşme fiyatının el değiştirme hususunda fiziki teslimat zaruri olarak bilinir. Bu el değiştirme işlemi ise pay senetlerinin sözleşme fiyatı üzerinden kaydi olarak el değiştirme işlemi gerçekleştirilir.