Hisseli Tapu Nedir? Hisseli Tapu Satışı Nasıl Olur?
Hisseli tapu nedir? Var olan bir mülkün çok sayıda sahibi olması, her bir sahibinin hisseli tapu ortağı olması anlamına gelir. Yani mal sahipleri eşit haklarla mülkün üzerinde hak sahibidir. Bu tür tapular daha çok miras yoluyla elde edilen mülkler üzerinde görülmektedir. Örneğin anne baba vefatıyla tüm kardeşlere eşit bir şekilde kalan miras hisseli olarak pay edilir.
Hisseli tapuya sahip olan herhangi birisi Hisseli tapuda kendi hissemi satabilirmiyim diye sorabilir. Elbette bu mümkündür. Hisse sahibi kendine ait payı bir başkasına devredebilir. Fakat burada şu önemlidir ki mülkün herhangi bir kısmını kendine aitmiş gibi satamaz. Çünkü mülk tamamıyla herkes arasında eşit paylaştırılmıştır.
Hisseli Tapu Satışı
Hisseli tapu satışı aslında en sorunlu satış işlemlerinden birisidir. Çünkü hisseli tapuda kişi tam olarak mülkün hangi kısmının kendisine ait olduğunu bilemez! Mülkün her bir noktası tüm pay sahiplerine eşit miktarda paylaştırılmış sayılır. Fakat burada şu söylenebilir ki pay sahipleri kendi aralarında yazılı olarak anlaşabilir. Böylece mülkü kısım olarak kendi aralarında paylaşabilirler.
Paylaşılan bir mülkün satışı daha kolay olacaktır. Bu şekilde anlaşabilen pay sahipleri kendilerine ait bölümü sorunsuzca satabilecektir. Fakat paylaşma gerçekleşmediği takdir de alıcı tıpkı satan kişi gibi kendine ait belirli bir bölge olduğunu iddia edemeyecektir. Bu tarz bir durumda alıcı bulabilmek de oldukça zor bir durumdur.
Mahkeme Kararı ile Hisseli Arsa Satışı
Hisseli tapu sahibi olan kişiler kendi aralarında tartışmalıysa durum zor bir hal alacaktır. Böyle bir durumda mülkün belirli kısımlarını pay sahiplerinin kendi arasında paylaşması mümkün olmayacaktır. Ayrıca pay sahibi diğer kişiler karşı çıkarken kendi payını satmaya kalkarsa bu da sorun çıkaracaktır.
Pay sahibi olan bir kişi tartışmalı bir biçimde kendi payını satarsa diğer pay sahiplerinin kanunen buna itiraz etme hakları bulunur. Bu sayede haklı bulunursalar satış iptali kararına varılmasını da sağlayabilirler. Tartışmalı taraflar hiçbir şekilde anlaşamıyorlarsa tarafların sadece birinin mahkemeye başvurmasıyla izaleyi şuyu davası açılabilir. Bu bir uzlaşma davasıdır.
İzaleyi şuyu ile birlikte mülk tüm paylarıyla değer biçilerek satışa çıkarılır. Satılan mülkün değeri de tüm pay sahiplerine payları oranında paylaştırılır. Genellikle satış açık artırma şekliyle gerçekleştirilir. Açık artırmaya tarafların isteği üzerine üçüncü taraflar da katılabilir. Ya da sadece hissedarlar arası açık artırma yapmak da mümkündür. Böylece hissedarlardan biri mülkü satın alırsa diğerlerine ücret öder.
Mahkeme sonuçlarıgenel olarak bu şekilde belirlenmektedir. Yasal yollar her açıdan pay sahiplerinin tamamının zarar görmemesi için işlemektedir. Fakat bura da belirtmeliyiz ki özellikle kırsal kesimde yaşayan halkın çok farklı istismarlara uğraması söz konusu. Fakat bilinçli olarak yasal haklarının peşini bırakmayan pay sahipleri haksızlığa uğramayacaktır.
Hisseli Tapu Mahkeme Sonuçları
Hisseli tapu görüldüğü üzere taraflar arası anlaşmazlıkların olmadığı durumlarda çokta sorun teşkil eden bir tapu türü değildir. Fakat anlaşmazlıklar vuku bulduğu takdir de hisseli tapuya sahip olanlar sorunu mahkeme yoluyla çözme yoluna giderler. Zira başka çareleri yoktur. Özellikle izaleyi şuyu, sorunu taraflar arasında müşterek bir çözüme kavuşturmak için yapılmaktadır.
İzaleyi şuyu sonuçlandıktan sonra müşterek mülk tek bir kişiye ait olarak tapulanır. Diğer hak sahipleri de hak ettikleri ödemeyi mülkün yeni sahibinden alırlar. Böylece mülk artık tek bir kişiye ait olur. Dava izaleyi şuyu sürecine girdikten sonra bir sonuç çıkmaması küçük bir ihtimaldir. Fakat tarafların yine de çıkan sonuca itiraz etme hakları bulunur.
Özellikle tarımsal arazi olarak kullanılan arsa ya da bahçe gibi yerlerin bölünmesi devlet tarafından hoş görülmez. Köylerde araziler olması gerekenden çok küçük bir şekilde bölünürse tarımsal verimin düşeceği düşünülür. Bu gibi durumlarda mahkeme genellikle tarımsal arazinin tek bir kişi tarafından alınması yönünde hareket eder. Böylece küçük bölünmelerin önüne geçilmeye çalışılır.