İpotek Nedir? Hangi Mallar İpotek Ettirilebilir?

Geçtiğimiz yıllarda kredi notu ve geliri yeterli seviyede olan kişiler yüksek tutarlı kredilere başvursa bile teminat talep edilmemekteydi. Ekonominin daralması ile birlikte batık kredi tutarları ciddi rakamlara ulaşınca artık 50.000 TL’lik kredi için bile teminat talep edilebiliyor.

Teminat yani ipotek, bir malın alınacak kredi veya borç karşılığında bankaya verilmesidir. Teminatlı kredi çeken kişiler ödemelerini düzenli yapmadığında yasal takip süreci yaşarlarsa verdikleri teminat bankanın taşınmaz malı olmaktadır.

Genellikle konut kredilerinde talep edilen ipotek, yüksek tutarlı kredilerde de talep edilmektedir. Kişinin kredi notu iyiyse ve geliri sabitse (memur veya emekli) ipotek vermeden de düşük tutarlarda kredi çekebilir. Örneğin, ayda 2000 TL emekli maaşı alan bir kişi ipotek vermeden 5 yıllık vade ile 50.000 TL’ye kadar kredi çekebilir.

Bankalar Neden İpotek Talep Eder?

Kredilerin ödenmemesi durumunda kişiler icraya verilir. Hakkında yasal takip süreci başlayan kişilerin hesaplarına bloke koyulabileceği gibi sahip oldukları mal varlıkları borçlular tarafından haczedilebilir.

Kişinin herhangi bir mal varlığı bulunmuyorsa ve sabit bir geliri yoksa banka kişiden yasal olarak hiçbir şey alamaz. Ödenmeyen kredilerde hapis cezası olmadığı için ve krediler birkaç yıl sonra varlık şirketlerine satıldığı için de kişiler batık kredileri ödemek için çaba sarf etmemektedir.

Yukarıdaki sebeplerden dolayı bankalar verdikleri parayı güvence altına almak yani tahsilat yapabilmek için ipotek talebinde bulunmaktadır. İpotek edilecek olan gayrimenkulun tapusu krediyi çekecek olan kişinin üzerine olmalıdır. Tapu ile birlikte bankaya giderek söz konusu gayrimenkulu ipotek altına alıp kredi çekebilirsiniz.

Konut Kredileri

İpotekli kredi genellikle konut kredilerinde kullanılmaktadır. Satın alınacak olan evin değerinin %25’i kadar peşinata sahipseniz ve kredi notu ile geliriniz yeterli ise evi ipotekli olarak satın alabilirsiniz. Kredi tamamen bittiğinde evin üzerindeki ipotekte kalmaktadır. İpotek kalkana kadar ev bir başkasına satılamaz/devredilemez.

Hangi Mallar İpotek Ettirilebilir?

Bir malın ipotek ettirebilmesi için taşınmaz sınıfına girmesi gerekmektedir. Ev, arsa, tarla, iş yeri ve fabrika gibi gayrimenkullar ipotek ettirilebilir. Malın ipotek ettirebilmesi için krediyi çekecek olan kişiye ait olması gerekmektedir. Bu malların dışında kalan kara, deniz ve hava taşıtları taşınmaz sınıfına girmediği için ipotek ettirilemez.

Taşınmaz iki farklı kişiye de ipotek ettirilebilir. Örneğin, 100 bin TL borcunuz var. Bir kişiye 70 bin TL diğerine de 30 bin TL borcunuz bulunmakta. Birinci derece ve ikinci derece ipotek adı verilen sistemle ilgili gayrimenkul iki farklı kişiye ipotek ettirilebilir.

İpotek Masrafları

Mal ipotek ettirilirken borçlu tapu dairesine bazı masrafları ödemek zorundadır. Malın değerinin binde dördü ipotek bedeli olarak tapu dairesine, binde 8’i de damga vergisi olarak vergi dairesine ödenmelidir.