Çek Kırdırma Nedir? Çek Nasıl Kırdırılır?

Yaşanan ekonomik sıkıntı sebebiyle piyasada dönen nakit para akışında büyük bir azalma söz konusu. Bu sebeple de tüccarlar yasal kıymetli evrak sınıfına giren çekleri tercih etmek zorunda kalıyor.  Çek kırdırma, diğer adıyla çek bozdurma işlemleri birçok esnafın ve ticaretle uğraşan insanın aşina olduğu bir konu olsa da bu konu hakkında iyi bilgi sahibi olmakta fayda var.

Çek Kırdırma İşlemi

Çeklerin üzerinde vade tarihleri yer almaktadır. Örneğin, 30.06.2019 tarihine kesilmiş bir çekin üzerinde yazan tutar ancak ilgili tarihte alınabilir. Çek sahibi eğer nakit paraya ilgili tarihten önce sahip olmak istiyorsa çeki kırdırmak zorundadır. Faktoring şirketleri, bankalar ve bazı firmalar çek kırma işlemi yapmaktadır. Çek kırıldığında ilgili tutar üzerinden şirketin belirlediği komisyon oranı kesilir. Çekin üzerinde 50.000 TL yazıyorsa ve ilgili tarihten 3 ay öncesinde paraya ihtiyaç varsa şirket, çek sahibine belirlediği iskonto oranını uyguladıktan sonra kalan parayı verir yani çek kırılır.

Çekin Durumu

Çeklerde sorgulama işlemleri bulunmaktadır. Çeki kesen kişinin ticari profili çok önemlidir. Faktoring şirketleri çekin sahibinin finansal geçmişini bankalar üzerinden sorgular. Eğer kişi daha önce kestiği çekleri düzenli ödemiş ise ve kredi notu yüksekse şirket bu çeki kırabilir. Tam tersi durumda, çeki kesen kişinin geçmiş finansal hareketleri problemli ise ya çok yüksek oranda iskonto uygulanır yada çek kırılmaz.

Çekler el değiştirebilen evraklardır. Bir kişi aldığı bir ürün veya hizmet karşılığında firmaya çek kesebilir. Firma ise toptancısından aldığı ürüne karşılık aldığı çeki verebilir. Çek el değiştikçe çekin arkasına kullanan kişiler imza atmaktadır. Çeki kesen kişi ilk sorumlu iken çekin altına imza atan kişilerde ilgili çekin ödenmemesi durumunda yasal yükümlülüklere tabi olurlar.

Çeklerde Hapis Cezası

Çeki kesen kişi vade tarihi geldiğinde çekin tutarını bankaya yatırmaz ise çeki elinde bulunduran kişi çeki takasa koyabilir. Çek takasa koyulduğunda çek yazılmış olur ve yasal takip süreci başlar. Karekodlu çeklerde yeni getirilen uygulamaya göre ise hapis cezası söz konusudur. Hapis cezası hemen uygulamaya koyulmasa da çekin sahibine dava açılır ve birkaç ay içerisinde çek sahibi davaya çağrılır. Çek sahibi eğer çeki ödeyemez ise hapis cezası ile karşı karşıya kalabilir. Bu sebeple karekodlu çekleri kırdırırken dikkatli olmakta fayda var. Özellikle 2018 yılında firmaların ve esnafların durumunu düşünürsek, çekle işlem yapmadan önce iki kez düşünmelisiniz.