Çekin Karşılıksız Çıkması Durumunda İzlenmesi Gereken Yollar
Yaşanan ekonomik buhran sebebiyle çek kullanımı giderek artmaktadır. Çek, vadeli nakit parayı temsil eden kıymetli bir evraktır. Karşılıksız çek ise çok büyük bir problem teşkil eder çünkü çekin vadesi geldiğinde paranın karşılığı olmadığı için mal veya hizmet satan kişi parasını karşı taraftan alamaz. Karşılıksız çeklere karşı ise alınması gereken birçok önlem olduğu gibi alınan çekin karşılıksız çıkması durumunda izlenmesi gereken prosedürler vardır. Bu yazımızda ise karşılıksız çek kavramını detaylıca anlatacağız.
İşletmeler belirli bir ticaret hacminin üstüne çıktılarında kredi notu da yeterli ise bankalardan çek koçanı alabilirler. Karşılıksız çekin TCK’da ki cezası hapistir. 2018 yılında yürürlüğe koyulan bu yasa ile birlikte, karşılıksız çeki kesen kişi minimum 3 ay hapis cezası yatmaktadır.
Karşılıksız Çek Nasıl Tahsil Edilir?
Vadeli çekin miktarı vade günü geldiğinde ödenmemiş ise çek sahibi ile irtibata geçilmelidir. Kişi birkaç ay içerisinde parayı ödeyeceğini taahhüt ederse ek süre tanınmalıdır. Kişi iflas etmiş veya çeki ödemeyeceğini belirtmesi durumunda ise bir avukat aracılığı ile çek icraya verilmelidir. Çek icraya verildiğinde 3 ile 6 ay arasında mahkeme süreci başlar. Çek sahibi ilk duruşmaya gelmemiş ise 2. duruşmaya polis zaptı ile gelmek zorundadır.
Mahkeme açılması durumunda çek sahibine devlet 30.000 TL ceza kesmektedir. Kişi bu borcu öderse hapis cezası ertelenir. Kişi bu borcu ödeyemez ise 3 ay boyunca hapis yatmak zorundadır. Kişi mahkemede çeki ödeyeceğini belirtirse çek borcu belirli bir vadeye bağlanabilir. Kişinin herhangi bir mal varlığı varsa icra dairesi kişinin mal varlığına ve gelirine el koyma hakkına sahiptir.
Çekte İmzası Bulunanların Durumu ve Çek Takas Örneği
Çekler el değiştirilebilen evraklardır. Örneğin; X kişisi Y kişisinden aldığı hizmet tutarında çek keser. Y ise Z şirketinden aldığı ürün karşılığında X kişisinden aldığı çeki Z şirketine verir. Y şirketi çeki el değiştirirken kendi imzasını atmak zorundadır. Çeki ilk kesen taraf olan X kişisi çeki ödemez ise çeki elinde bulunduran Z şirketi çeki takasa koyabilir veya icraya verebilir. Bu durumda Y kişisi de çeki kesen X kişisi kadar sorumludur. Y hapis cezasından kurtulmak için çekin üzerindeki rakamı Z şirketine ödemek zorundadır. Y elindeki evrakı icraya koyup X şirketinden parasını tahsil edebilir.